İletişim Kazaları
02 Ağustos 2023
Donanımlı insanların altyapısında okumanın yeri ayrıdır.
Okuma geçici, günübirlik bir heves, bir zorlama olarak değil bir ilgi alanı, köklü bir alışkanlık olduğu zaman anlam taşır. Okumak, asla yük olarak, görev olarak kabul edilmemeli, kazanım olarak düşünülmeli, olmazsa olmaz alışkanlık haline getirilmelidir.
Kitap , insan yaşamında vazgeçilmez olmalı, ders kitapları da dahil her tür kitabın, insanı ailesi, okulu, çevresi, öğretmenleri ve arkadaşları kadar eğittiği, gerçek bir can yoldaşı olan kitabın okuyana katkısının tartışılmaz olduğu bilinmelidir.
İnsan, okudukça irtifa kazanır, yükselir. Kanatlanır uçar. Eline kitap almaya hazırlanan herkese sayfa sayısına, kalınlığına bakmadan haftada bir kitap ya da ayda en az iki kitap okumayı öneriyoruz. Okuyun da ne okursanız okuyun, yeter ki okuyun, nasılsa zaman ilerledikçe, neyi okuyacağınıza karar verecek aşamaya gelirsiniz, seçmeye başlarsınız diyoruz.
Kitap okumanın yararları saymakla bitmez
Okuyan insan, öncelikle kendi ruhunu geliştirerek, kendini donatarak koyulur işe, çevresini geliştirerek yoluna devam eder. İnsanı sever, doğayı korur. Kısacası insanlığın gereğini yapar. Dünyanın yemek içmekten ibaret olmadığını bilir. Kitap okuyan insan, sanattan zevk alır, kültürden nasibini düşeni alır hale gelir.
Okumak, zihni açar, zekayı geliştirir. Okuyan insan, sıradanlıktan çıkar, yerinde görüş ve düşünceleri, açıklamaları ve yorumları ile daha karizmatik bir kişilik kazanır. Doğrudan amaç o değil ama çevresinin sevgisini, saygısını ve takdirini kazanır.
Olayları daha geniş açıdan değerlendirir. Tek pencereden, tek yönden bakmaz. Kitap okumak, insanın gerginliğini azaltır. Kitap bir biçimde insanı rahatlatan, stresten uzaklaştıran bir terapi (sağaltım) biçimidir. İnsana keyif verir, yaşamı sevdirir. Dinleyeni de etkiler.
Okumak iş değil, angarya değil, görev değil, tutkudur, zevktir. Zihni boşaltan, dinlendiren bir araçtır. Kitap okuyarak, başka kültürleri, başka dünyaları, başka insanları tanımak mümkündür. Kitap okumak, insanı daha sosyal (toplumsal) kılar. Toplum içindeki yerini sağlamlaştırır.
Kitaplar, geçmişe yönelik bilgi vererek, bugünü değerlendirmeyi, yarına bilerek hazırlanmayı olanaklı kılar. Kıssadan hisse çıkartılmasını sağlar. Okuyana yaşam dersi verir.
Öğretici kitaplar, insanın çeşitli beceriler kazanmasına katkı sağlarlar. Okuyan insan, öğrendikleri sayesinde zaman ve para tasarrufu sağlar. Neyi, nasıl yapacağını bilir.
Kitap okumanın bir çeşit sağaltım aracı olduğunu söyledik. Okumanın en büyük avantajı, asla yan etkisinin olmamasıdır. Olumlu etkisi garantidir. Kitap okuyan insan, karnını doyurduğu gibi okuyarak beynini ve ruhunu da doyurur. Kendini yarım bırakmaz, tama tamamlar.
Toplumu cahil bırakmak, cehaletten beslenmek isteyenlerin ekmeklerine yağ çalmak yerine tam tersini yaparak okuyun, “Okumaktan asla zarar gelmez” bilerek davranın.
Okuduğunuz kitaplarda ele alınıp işlenen konu, ortaya konan sorun, değerlendirilen olay ve olayın kahramanları, ister gerçek, ister kurgu (hayal ürünü) olsunlar, size farklı yaşamları ve değişik insanları ve değişik bakış açılarını sunacakları için, zihnen zenginleşirsiniz, kendinizi zaman zaman onların yerine koyar, empati yaparsınız.
Okuduğumuz kitapların sayısı arttıkça, daha nitelikli kitapları seçmeye başlar, onları okur hale geldikçe, dikkat ve özenimiz artar, konuya daha çok yoğunlaşırız. Bu sayede gelişen olaylarla ve olay kahramanları ile bütünleşiriz.
Okuma alışkanlığı edinmek için atılacak adımları şöyle sıralayabiliriz.
Başlangıçta gözünüzün korkmaması için, caydırıcı olmaması için az sayfalı, küçük oylumlu, ilginç konulu pek çok kişinin beğenerek okuduğu ve önerdiği kitaplardan başlamayı öneriyoruz. Sıkıcı bir başlangıç yapmamak için, ilgi alanınıza giren, okuyunca keyfini çıkartacağınız konular içeren kitaplar seçerek okumak gerekir. Sıkıcı bir kitabı okumaya başlamak, ilgi duymadığınız bir konuda kitap okumak, sıkılmanıza, okumaktan vazgeçmenize neden olabilir. Sıkılmak ise kitap okumaktan zevk almanızı ve dolayısıyla alışkanlık kazanmanızı engeller.
Tarih, coğrafya, gezi, belgesel, bilim kurgu, fen, kültür-sanat, gerilim, korku gibi konulardan ilginizi çekenlere ağırlık vererek seçim yapabilirsiniz.
Kitapları listelemek, ya da okunacak sıraya koymak, işleri kolaylaştıracak, bir düzene sokacaktır. Hangi tür kitapları okuyacağınıza karar verdikten sonra önce hangi kitabı ya da kitapları okuyarak başlayacağınız konusunda (kitap adı belirleme konusunda) konu ile ilgili internet sayfalarından ve mobil uygulamalardan yararlanmanızı salık veririz. Oralarda genelde kitap ve yazar tanıtımları, kitap içerikleri ve yorumlar yer almaktadır. Genel kanı olarak olumlu eleştiri alan ve önerilen kitaplardan başlamak şeklindedir. Hangi tür kitapları okuyacağınıza karar verdikten sonra hangi kitabı ya da kitapları okuyarak başlayacağınız konusunda (kitap adı belirleme konusunda) konu ile ilgili internet sayfalarından ve mobil uygulamalardan yararlanmanızı salık veririz. Oralarda genelde kitap ve yazar tanıtımları, kitap içerikleri ve yorumlar yer almaktadır. Genel kanı olarak olumlu eleştiri alan kitaplardan başlamak tavsiye edilebilir.
Okuma zevkinizi, sevdiğiniz kitap türlerini seçerek, hızınızı artırarak, kendinize sessiz köşeler yaratarak, yanınızda yörenizde kitaplar bulundurarak, okumaya zaman ayırarak, önünüze hedefler koyarak, basılan yeni kitapları takip ederek, okuma havuzunuzu genişleterek geliştirebilirsiniz.
‘’ Ben çocukken oldukça yoksuldum. İki kuruş elime geçince bunun bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydı, bu yaptıklarımın hiçbirini yapamazdım’’ diyen Mustafa Kemal Atatürk’ün sözüyle yazıma son veriyor sizlere yaşam denen yolda yoldaşınızın kitaplar olduğu bir hayat diliyoruz.
Bahar Şimşek
Edebiyet Öğretmeni
(Altınküre Anadolu & Fen Lisesi)